คำสุภาษิต สำนวน คำพังเพย ในภาษาไทยที่ควรรู้
คำสุภาษิต
คำสุภาษิตมักจะมาในรูปแบบของสำนวนโวหาร หรือคำพังเพย เมื่อฟังแล้วบางครั้งมักจะไม่ค่อยได้ความหมายในตัวของมันเองเท่าไหร่นัก แต่ต้องนำไปประกอบกับเหตุการณ์หรือตัวบุคคล จึงจะได้ความหมายที่เป็นคติเตือนใจ คำสุภาษิตมีอยู่ด้วยกันสองประเภทคือ
คำสุภาษิตที่ฟังแล้วเข้าใจได้ทันที โดยที่ไม่ต้องแปลความหมายให้เข้ากับสถานการณ์นั้นๆ เช่น ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว คำสุภาษิตที่ฟังแล้วไม่เข้าใจในทันที ต้องแปลความหมายของมันให้เข้ากับสถานการณ์ต่างๆก่อนถึงจะทราบถึงความหมายและแนวสอนของคำสุภาษิตนั้นๆ เช่น ผีบ้านไม่ดี ผีป่าก็พลอย
สำนวน
คือคำที่พูดออกมาในลักษณะเปรียบเทียบ และจะฟังไม่เข้าในในทันทีต้องแปลความหมายก่อน เช่นเดียวกับรูปแบบที่สองของคำสุภาษิต
คำพังเพย
คือคำพูดที่ออกมาโดยที่ไม่ได้ตั้งใจว่าจะสั่งสอนอะไร ออกแนวพูดเปรียบเทียบว่าสถานการณ์นี้เป็นอย่างไรเสียมากกว่า แต่คำพังเพยส่วนใหญ่ก็มักจะแฝงคติเตือนใจที่สามารถนำไปปฏิบัติใช้ได้
คำคม
คือถ้อยคำสำนวนที่ใช้ในปัจจุบันทันด่วน ส่วนมากเป็นถ้อยคำที่หลักแหลม ฟังแล้วต้องยกนิ้วให้ ผู้ที่คิดคำคมต่างๆออกมามักจะเป็นผู้ที่ฉลาดปราดเปรื่อง นักปราชญ์ เช่นคำคมของขงเบ้ง เป็นต้น
คำขวัญ
คือคำที่แต่งมาเพื่ออธิบายพรรณนาให้เข้าใจเกี่ยวกับเหตุการณ์นั้นๆ หรือวันสำคัญต่างๆ เช่นคำขวัญกรุงเทพมหานคร หรือคำขวัญวันเด็ก เป็นต้น
ตัวอย่างคำสุภาษิตไทยพร้อมความหมาย
- กงเกวียนกำเกวียน ทำอะไรกับใครไว้ ย่อมได้รับผลกรรมนั้น
- กบในกะลาครอบ มีความรู้หรือประสบการณ์น้อยมักนึกว่าตัวรู้มาก
- กรวดน้ำคว่ำขัน (คว่ำกะลา) ตัดขาดไม่เกี่ยวข้องด้วย ชาตินี้อย่าได้จอยกัน
- กระเชอก้นรั่ว ใช้จ่ายเงินสุรุ่ยสุร่าย ไม่ประหยัด ไม่เก็บหอมรอมริบ
- กระดี่ได้น้ำ ดีอกดีใจจนเกินงาม เนื้อตัวสั่น ทำแว้ดๆ
- กระต่ายขาเดียว ยืนกรานไม่ยอมรับผิด ฉันไม่ได้ทำ ฉันเปล่านะ
- กระต่ายตื่นตูม ตื่นตกใจง่าย ยังไม่ทันหาสาเหตุให้ชัดเจนเสียก่อนแล้วโวยวาย
- กระต่ายหมายจันทร์ ผู้ชายที่หมายปองหญิงสูงศักดิ์ ฐานะดีกว่าตัวเอง
- กระโถนท้องพระโรง บุคคลที่ถูกใคร ๆ รุมใช้อยู่คนเดียว
- กลับเนื้อกลับตัว เลิกทำความชั่ว แล้วมาประพฤติตัวเป็นคนดี
- กลับหน้ามือเป็นหลังมือ เปลี่ยนแปลงจากเดิมไปอย่างตรงกันข้าม
- กล้านักมักบิ่น กล้าเกินไปมักจะเกิดอันตรายได้
- กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ ทำงาน 2 อย่าง แบบลังเลใจ แก้ปัญหาไม่ทันท่วงทีต้องเสียงานไป 1 อย่าง
- ก่อร่างสร้างตัว ทำงานหาเงินเป็นกอบเป็นกำ ตั้งเนื้อตั้งตัวได้เป็นหลักฐาน
- กาคาบพริก คนผิวดำที่ชอบแต่งตัวด้วยเสื้อผ้าสีแดง ๆ หรือสีแจ๋นๆ
- กำขี้ดีกว่ากำตด ได้มาบ้างดีกว่าไม่ได้อะไรเลย
- กำแพงมีหูประตูมีช่อง / กำแพงมีหูประตูมีตา จะพูดอะไรต้องระวัง อาจมีคนรู้ได้
- กิ่งทองใบหยก ชายหนุ่ม หญิงสาวเหมาะสมกันดีที่จะแต่งงาน
- กินที่ลับไขที่แจ้ง เอาความลับหรือเอาเรื่องที่ทำกันที่ลับมาเปิดเผยให้คนเขารู้
- กินน้ำใต้ศอก เมียน้อยต้องยอมรับของเหลือเดนจากเมียหลวงตกเป็นรองด้านศักดิ์ศรี
- กินน้ำพริกถ้วยเก่า อยู่กับเมียคนเดิม
- กินน้ำไม่เผื่อแล้ง มีเงิน มีของก็ใช้ถลุงเสียจนหมด ไม่ห่วงอนาคตข้างหน้า
- กินน้ำเห็นปลิง ตะขิดตะขวงใจกับคนชั่วที่รู้พูดหรือคบด้วยโดยรู้ว่าเขาไม่ดี
- กินบนเรือนขี้บนหลังคา คนเนรคุณอาศัยบ้านเขาหรือเขาให้ความช่วยเหลือแต่กลับทำความบัดซบให้
- เก็บเบี้ยใต้ถุนร้าน เก็บเล็กผสมน้อย เก็บส่วนเล็กส่วนน้อยจนเป็นรูปเป็นร่างเป็นกอบเป็นกำ
- เกลือจิ้มเกลือ แก้แค้นให้สาสมกับที่ทำไว้ ไม่ยอมเสียเปรียบกัน
- เกลือเป็นหนอน คนภายในกลุ่มของเรา คิดทรยศไปบอกความลับฝ่ายตรงข้าม
- เกี่ยวแฝกมุงป่า ทำอะไรเกินกำลังความสามารถของตัว
- แกว่งเท้าหาเสี้ยน อยู่ดีไม่ว่าดี ไปหาเรื่องเดือดร้อนใส่ตัว
- ไก่แก่แม่ปลาช่อน หญิงมีอายุมาก มีมารยามาก เล่ห์เหลี่ยมมาก จัดจ้าน
- ไกลปืนเที่ยง ไม่ค่อยรู้ความเป็นไปของโลก เพราะอยู่ห่างไกลความเจริญ
- ไก่เห็นตีนงู งูเห็นนมไก่ ต่างฝ่ายต่างรู้ความลับของกันและกัน
- ขนมผสมน้ำยา ทั้งคู่ดีเลวพอกัน จะบอกว่าใครดีกว่าใครไม่ได้
- ข่มเขาโคขืนให้กินหญ้า บังคับขืนใจผู้อื่นให้ทำตามที่ใจเราปรารถนา
- ขว้างงูไม่พ้นคอ ทำอะไรก็ตาม ผลร้ายย้อนกลับมาสู่ตัวเอง
- ขวานฝ่าซาก พูดจาตรง ๆ ไม่เกรงใจใครเลย
- ขายผ้าเอาหน้ารอด ยอมเสียสละของสำคัญของตนเพื่อรักษาชื่อเสียงตนเอาไว้
- ขิงก็รา ข่าก็แรง ต่างคนต่างอารมณ์ร้อนพอกัน ต่างคนต่างไม่ยอมกัน
- ขี่ช้างจับตั๊กแตน ลงทุนมาก แต่กลับได้ผลนิดหน่อย
- ขุดด้วยปาก ถากด้วยตา เหยียดหยามทั้งวาจา และสายตามองแบบดูถูก
- ขุดบ่อล่อปลา ทำกลอุบายให้เขาเชื่อเพื่อหวังผลประโยชน์
- เข็นครกขึ้นภูเขา ทำงานที่ยากลำบากต้องใช้ความเพียรพยายามและอดทนมาก
- เข้าด้ายเข้าเข็ม กำลังคับขันเวลากำลังสำคัญ ถ้าพลาดหรือมีอะไรมาขัดจังหวะจะเสียการ
- เข้าตามตรอก ออกตามประตู ทำตามขนบธรรมเนียมประเพณี ส่วนใหญ่หมายถึงการแต่งงาน
- เข้าเถื่อนอย่าลืมพร้า ให้รอบคอบ อย่าประมาท
- เข้าเมืองตาหลิ่ว ต้องหลิ่วตาตาม ทำตัวให้เหมาะกับสภาพแวดล้อมที่คนในสังคมนั้นเขาทำกัน
- เขียนเสือให้วัวกลัว หลอก ขู่ ให้ฝ่ายตรงข้ามเสียขวัญหรือเกรงขาม
- คนในข้อ งอในกระดูก กมลสันดาน เกิดมาก็ชอบคดโกง
- คบคนให้ดูหน้า ซื้อผ้าให้ดูเนื้อ จะคบเพื่อนต้องพิจารณาให้ดีเสียก่อน
- คลื่นกระทบฝั่ง เรื่องราวเกิดขึ้นแล้วก็เงียบหายไปในที่สุด
- คลุมถุงชน การแต่งงานที่เจ้าบ่าวเจ้าสาว ต่างไม่ได้รักกันมาก่อน โดนผู้ใหญ่จับแต่ง
- ความรู้ท่วมหัว เอาตัวไม่รอด มีความรู้มากแต่ไม่รู้จักใช้ความรู้ให้เป็นประโยชน์
- คอหอยกับลูกกระเดือก เข้ากันได้ดีแยกกันไม่ออกสนิทสนมกัน
- คางคกขึ้นวอ คนจนพอได้ดีขึ้นมา ก็ลืมตัว
- คาหนังคาเขา จับได้ในขณะที่กำลังทำผิดหรือพร้อมกับของกลาง
- โคแก่ชอบกินหญ้าอ่อน ชายแก่ชอบหญิงเอ๊าะๆ เป็นเมีย
- ฆ้องปากแตก เก็บความลับไม่อยู่ ชอบนำความลับของคนอื่นไปโพนทะนา
- ฆ่าควายอย่าเสียดายพริก จะทำการใหญ่ ไม่ควรตะหนี่ หรือเค็มนะจ๊ะ
- งมเข็มในมหาสมุทร ค้นหาสิ่งที่ยากจะค้นหาได้
- เงยหน้าอ้าปาก / ลืมตาอ้าปาก มีฐานะดีขึ้นกว่าเดิม
- จับงูข้างหาง ทำสิ่งที่เสี่ยงต่ออันตราย
- จับแพะชนแกะ ทำอย่างขอไปที ไม่ได้อย่างนี้ก็เอาอย่างนั้นเพื่อให้เสร็จๆ ไป
- จับเสือมือเปล่า หาผลประโยชน์โดยตัวเองไม่ลงทุน
- จุดไต้ตำตอ พูดหรือทำบังเอิญไปโดนเจ้าของเรื่องโดยผู้พูดนั้นไม่รู้ตัว
- ชักใบให้เรือเสีย พูดหรือขวางให้การสนทนาออกนอกเรื่อง
- ชักแม่น้ำทั้งห้า พูดจาหว่านล้อม ยกยอคนอื่นว่าเขาดีเลิศ เพื่อเราจะได้สมปรารถนา
- ชักหน้าไม่ถึงหลัง มีรายได้ไม่พอกับรายจ่าย
- ชั่วช่างชี ดีช่างสงฆ์ พระสงฆ์จะประพฤติตัวอย่างไรก็เรื่องของท่าน ท่านก็ได้รับผลกรรมเอง
- ช้าๆได้พร้าสองเล่มงาม ค่อยๆคิด ค่อยๆทำ พิจารณาให้ดี รอบคอบ เดี๋ยวจะสัมฤทธิ์ผลเอง
- ช้างตายทั้งตัว เอาใบบัวมาปิด ความผิดร้ายแรงที่คนรู้ทั่วกันแล้ว จะปิดอย่างไรก็ไม่มิด
- ผัวหาบ เมียคอน ช่วยกันทำมาหากินทั้งผัวและเมีย
- ชี้นกบนปลายไม้ หวังในสิ่งที่อยู่ไกลตัว มันเป็นไปได้ยาก
- ชุบมือเปิบ ฉวยเอาผลประโยชน์ของผู้อื่น โดยตัวเองไมได้ลงทุนลงแรง
- ซื่อเหมือนแมวนอนหวด ทำเป็นซื่อ ๆ
- ซื้อควายหน้านา ซื้อผ้าหน้าตรุษ (หน้าหนาว) ซื้อของไม่คำนึงถึงกาลเวลาย่อมได้ของแพง (Demand สูง Supply ต่ำ)
- ดีดลูกคิดรางแก้ว คิดถึงผลได้ ผลดีอย่างเดียว
- ได้ทีขี่แพะไล่ ไปซ้ำเติม เยาะเย้ยเมื่อคนอื่นเพลี่ยงพล้ำ
- ตกกะไดพลอยโจน จำเป็นต้องเข้าไปเกี่ยวข้องกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อไม่มีทางเลี่ยง
- ตักน้ำรดหัวตอ แนะนำเท่าไร พร่ำสอนเท่าไร ก็ไม่ได้ผล
- ตักบาตรอย่าถามพระ จะให้อะไรแก่คนอื่น อย่าไปถามเขาว่าเอาไหม อยากได้ไหม
- ตัดหางปล่อยวัด ตัดขาดไม่เกี่ยวข้อง
- ตาบอดคลำช้าง คนที่รู้อะไรด้านเดียว แล้วเข้าใจแต่อย่างนั้น สิ่งนั้น
- ตาบอดได้แว่น คนที่มีสิ่งที่ตัวเองใช้ประโยชน์ไม่ได้ มักใช้คู่กับ หัวล้านได้หวี
- ตาลยอดด้วน คนที่ไม่มีหนทางทำมาหากินคนไม่มีบุตรสืบสกุล
- ตำข้าวสารกรอกหม้อ ทำพอให้เสร็จไปแค่ครั้งหนึ่ง ๆ พอพรุ่งนี้จะเอา ค่อยทำใหม่
- ตำน้ำพริกละลายแม่น้ำ เสียทรัพย์โดยไม่ได้รับประโยชน์อะไร
- ติเรือทั้งโกลน ติพล่อย ๆ ตำหนิในสิ่งที่เขายังทำไม่เสร็จ
- ตีงูให้กากิน ทำสิ่งที่ตนควรจะได้รับประโยชน์ แต่กลับไม่ได้ ตกอยู่กับผู้อื่นซะเนี่ย
- ตีงูให้หลังหัก ทำสิ่งใดแก่ศัตรูไม่เด็ดขาดจริงจัง ย่อมได้รับผลร้ายภายหลัง
- ตีตนก่อนไข้ กังวลทุกข์ร้อนก่อนในเรื่องที่ยังไม่เกิดขึ้น
- ตีนถีบปากกัด / ปากกัดตีนถีบ มานะพยายามทำงานทุกอย่างเพื่อปากท้อง โดยไม่ห่วงคำนึงถึงความลำบาก
- ตีปลาหน้าไซ พูดหรือทำให้กิจการของผู้อื่นซึ่งกำลังดำเนินไปด้วยดีกลับเสีย
- ตีวัวกระทบคราด โกรธคนหนึ่งแต่ทำอะไรเขาไม่ได้ก็เลยรังควานอีกคนที่ตนเองสามารถทำได้
- ตื่นแต่ดึก สึกแต่หนุ่ม เร่งรัดเกินไปในเวลาที่ยังไม่เหมาะสม
- เตี้ยอุ้มค่อม คนจนแต่รับเลี้ยงดูคนที่ต่ำต้อยจนเหมือนกัน
- ถอดเขี้ยว ถอดเล็บ เลิกแสดงฤทธิ์เดชอำนาจอีก
- ถอยหลังเข้าคลอง หวนกลับไปหาแบบเดิม ๆ ล้าสมัย
- ถี่ลอดตาช้าง ห่างลอดตาเล็น ดูเหมือนจะรอบคอบถี่ถ้วน แต่รอบคอบไม่จริง
- ทำนาออมกล้า ทำปลาออมเกลือ ทำการสิ่งใด ถ้ากลัวหมดเปลืองย่อมไม่ได้ผล
- นกสองหัว ทำตัวเข้ากับทั้ง 2 ฝ่ายที่เขาไม่ถูกกัน โดยหวังประโยชน์เพื่อตน
- นายว่าขี้ข้าพลอย พลอยพูดผสมโรงติเตียนผู้อื่นตามเจ้านาย
- น้ำขึ้นให้รีบตัก มีโอกาสดีก็ควรรีบทำ
- น้ำซึมบ่อทราย รายได้มาเรื่อย ๆ
- น้ำท่วมทุ่ง ผักบุ้งโหรงเหรง พูดมากได้สาระน้อย
- น้ำท่วมปาก พูดไม่ได้ เกรงจะมีภัยแก่ตนหรือผู้อื่น
- น้ำลดตอผุด เมื่อหมดอำนาจ ความชั่วที่ทำไว้ก็ปรากฎ
- บนข้าวผี ตีข้าวพระ ขอร้องให้เทวดาผีสางนางไม้ช่วยโดยการบน
- บอกหนังสือสังฆราช สอนสิ่งที่เขารู้ดีอยู่แล้ว
- เบี้ยบ้ายรายทาง เงินที่ต้องใช้จ่าย หรือเสี่ยไปเรื่อย ๆ ในขณะทำธุรกิจให้สำเร็จ
- ปลาติดร่างแห (ติดหลังแห) คนที่พลอยรับเคราะห์กรรมกับคนอื่น ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้มีส่วนพัวพัน
- ปากปราศัย ใจเชือดคอ พูดดีแต่ใจคิดร้าย
- ปากว่าตาขยิบ พูดอย่างหนึ่งแต่ทำอีกอย่างหนึ่ง ปากกับใจไม่ตรงกัน
- ปากหวานก้นเปรี้ยว พูดจาอ่อนหวาน แต่ไม่จริงใจ
- ปิดทองหลังพระ ทำดีแต่ไม่มีใครยกย่อง เพราะมองไม่เห็นคุณค่า
- ไปไหนมา สามวาสองศอก ถามอย่างหนึ่ง ตอบไปอีกอย่างหนึ่ง
- ผักชีโรยหน้า ทำความดีเพียงผิวเผิน
- ผีซ้ำด้ำพลอย ถูกซ้ำเติม เมื่อพลาดพลั้งหรือเมื่อคราวเคราะห์ร้าย
- ผีถึงป่าช้า ต้องยอมทำ เพราะจำใจหรือไม่มีทางเลือก
- ฝนตกไม่ทั่วฟ้า ให้หรือแจกจ่ายอะไรไม่ทั่วถึงกัน
- ฝนทั่งให้เป็นเข็ม เพียรพยายามสุดความสามารถจนสำเร็จ
- พบไม้งามเมื่อขวานบิ่น พบหญิงสาวที่ถูกใจ เมื่อแก่แล้ว
- พออ้าปากก็เห็นลิ้นไก่ รู้ทันกัน ไม่มีทางจะโกหก หลอกกันได้
- พูดเป็นต่อยหอย พูดฉอด ๆ ไม่หยุดปาก เม้าท์เก่ง
- พูดไปสองไพเบี้ย นิ่งเสียตำลึงทอง พูดไปไม่มีประโยชน์ นิ่งเสียดีกว่า สงบสยบความเคลื่อนไหว
- มะนาวไม่มีน้ำ พูดห้วน ๆ
- มะกอกสามตะกร้าปาไม่ถูก พูดจาตลบตะแลงพลิกแพลงไปมาจนจับคำพูดไม่ทัน
- มากหมอมากความ มากคนก็มากเรื่อง วุ่นวาย ต่างคนต่างก็ถือความคิดตัวเอง
- มือถือสาก ปากถือศีล ชอบแสดงตัวตนว่าเป็นคนมีศีล มีธรรม แต่ทำความเลวเป็นนิจ
- มือห่าง ตีนห่าง สุรุ่ยสุร่าย เลินเล่อ สะเพร่า ไม่ระมัดระวัง
- ไม่ดูตาม้าตาเรือ ไม่พิจารณารอบคอบดูให้ดี
- ไม่รู้จักหัวนอนปลายตีน ไม่รู้ว่าบ้านช่องอยู่ไหน เป็นลูกหลานใคร ไม่รู้จักพื้นเพ
- ไม่เห็นน้ำตัดกระบอก ไม่เห็นกระรอกก่งหน้าไม้ ด่วนตัดสินใจทำอะไรเลยไป ทั้ง ๆ ที่ยังไม่ถึงเวลาอันควร
- ไม้ใกล้ฝั่ง แก่มาก อายุขัยใกล้ตาย
- ไม่หลักปักไม้เลน โลเล ไม่แน่นอน
- ยกตนข่มท่าน พูดทับถมผู้อื่นแสดงให้เห็นว่าตัวเหนือกว่า
- ยกภูเขาออกจากอก โล่งอก หมดวิตกกังวล
- ยื่นแก้วให้วานร เอาของมีค่าให้คนที่ไม่รู้จักค่าของสิ่งนั้น
- รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ รักจะคบกันนาน ๆ ให้ตัดความคิดอาฆาตพยาบาทออกไป รักจะอยู่สั้น ๆ ให้คิดอาฆาต
- รีดเลือดกับปู บังคับเอากับผู้ยากจนที่ไม่มีจะให้
- ละเลงขนมเบื้องด้วยปาก ดีแต่พูด เม้าท์ แต่ทำจริง ๆ ทำไม่ได้
- ลางเนื้อชอบลางยา ของบางสิ่งอาจถูก เข้ากันได้ดี เหมาะกับคนหนึ่ง แต่อาจไม่เหมาะกับอีกคน
- ลูกขุนพลอยพยัก พวกประจบสอพลอ ผู้ที่คอยว่าตามผู้ใหญ่ เจ้านาย
- ลูกผีลูกคน จะเอาแน่นอนไม่ได้ มักใช้ในกรณีสำคัญๆ
- ลูบหน้าปะจมูก จะทำอะไรเด็ดขาดจริงจังลงไปไม่ได้ เพราะเกรงจะไปกระทบพวกพ้องตัวเอง
- เล่นเอาเถิดเจ้าล่อ อาการหลบไปมาเพื่อไม่ให้พบ
- เลือดข้นกว่าน้ำ ญาติพี่น้องย่อมดีกว่าคนอื่น
- วัวใครเข้าคอกคนนั้น กรรมที่ใครสร้างไว้ ย่อส่งผลให้แก่ผู้นั้น
- ว่ายน้ำหาจระเข้ เสี่ยงเข้าพบทั้ง ๆ ที่รู้ว่าเป็นอันตราย
- ศรศิลป์ไม่กินกัน ไม่ถูกกัน ไม่ลงรอยกัน ไม่ชอบหน้ากัน
- สร้างวิมานในอากาศ คิดคาดหวัง จะมีจะเป็นอะไรอย่างเลิศลอย
- สวรรค์อยู่ในอก นรกอยู่ในใจ ความสุขที่เกิดจาการทำดี ทำชั่ว อยู่ที่ใจทั้งนั้น
- สองฝักสองฝ่าย ทำตัวเข้ากับ 2 ฝ่ายที่ไม่ถูกกัน โดยหวังประโยชน์เพื่อตน
- สอนจระเข้ให้ว่ายน้ำ สอนสิ่งที่เขารู้ดีหรือถนัดอยู่แล้ว
- สาวไส้ให้กากิน เอาความลับของตน หรือพวกตนไปเผยให้คนอื่นรู้เป็นการประจานตน
- สิ้นไร้ไม้ตอก ยากไร้ ขัดสนถึงที่สุด ไม่มีทรัพย์สมบัติติดตัว
- สิบเบี้ยใกล้มือ ของหรือประโยชน์ที่ควรได้ก็เอาไว้ก่อน
- สุกเอาเผากิน ทำลวก ๆ ทำพอเสร็จไปครั้ง ๆ หนึ่ง
- เส้นผมบังภูเขา เรื่องง่าย ๆ แต่คิดไม่ออก เหมือนมีอะไรมาบังอยู่
- หงิมๆ หยิบชิ้นปลามัน บุคลิกลักษณะเรียบร้อย แต่ความจริงฉลาด เลือกเอาดี ๆ ไปได้
- หญ้าปากคอก สะดวก ง่าย ไม่มีอะไรยุ่งยาก
- หนังหน้าไฟ ผู้ที่คอยรับหน้า รับความเดือดร้อนก่อนผู้อื่น
- หน้าเนื้อใจเสือ หน้าตาแสดงความเมตตา แต่ใจโหดเหี้ยม
- หนามยอกเอาหนามบ่ง ตอบโต้หรือแก้ด้วยวิธีการทำนองเดียวกัน
- หน้าสิ่วหน้าขวาน อยู่ในระยะอันตราย เพราะอีกฝ่ายหนึ่งกำลังโกรธ
- หมาในรางหญ้า คนที่หวงแหนสิ่งที่ตนเองกินหรือใช้ไม่ได้ แต่ไม่ยอมให้คนอื่นกินหรือใช้
- หมาสองราง คนที่ทำตัวเข้าทั้ง 2 ฝ่ายที่เป็นศัตรูกัน โดยหวังประโยชน์เพื่อตน
- หยิกเล็บเจ็บเนื้อ เมื่อทำความเดือดร้อนให้แก่คนใกล้ชิด ก็จะมีผลกระทบถึงตัวผู้ทำหรือพวกพ้อง
- หอกข้างแคร่ คนใกล้ชิดที่จะคอยทำร้ายเมื่อใดก็ได้
- หักด้ามพร้าด้วยเข่า หักโหมเอาด้วยกำลัง ใช้อำนาจบังคับเขา
- หัวแก้วหัวแหวน เป็นที่รักใคร่เอ็นดูมาก
- หัวมังกุ ท้ายมังกร ไม่เข้ากัน ไม่กลมกลืนกัน
- หัวหลักหัวตอ บุคคลที่น้อยใจ เพราะคนอื่นมองข้ามความสำคัญ ไม่ยอมมาปรึกษา
- เหยียบเรือสองแคม ทำทีเข้าด้วยทั้ง 2 ฝ่าย
- หูผีจมูกมด ไหวตัวทันเหตุการณ์ตลอด
- หาเหาใส่หัว รนหาเรื่องเดือดร้อน รำคาญใส่ตน
- เอามะพร้าวห้าวไปขายสวน แสดงความรู้หรืออวดรู้กับผู้ที่รู้เรื่องดีกว่า
- เอาเนื้อหนูไปปะเนื้อช้าง เอาทรัพย์หรือสิ่งของจากคนที่มีน้อยไปให้ผู้ที่มีมากกว่า
- เอามือซุกหีบ หาเรื่องเดือดร้อนหรือความลำบากใส่ตัวโดยใช่ที่
- เอาไม้ซีกไปงัดไม้ซุง คัดค้านผู้มีอำนาจ ฐานะสูงกว่า หรือผู้ใหญ่กว่า มักจะล้มเหลว
- เอาหูไปนา เอาตาไปไร่ แสร้งทำเป็นไม่รู้ไม่เห็น ไม่สนใจ